via @Info_Dron

RecenzjeOpisy

Modułowe bezzałogowce przyszłością polskiej armii?

O modułowości stosowanej coraz częściej w bezzałogowcach, wspomniałem już w poprzednim artykule „Najnowsze trendy panujące w świecie bezzałogowców„. Były to jednak rozważania czysto teoretyczne. Przyszła zatem kolej na pokazanie z bliska dobrego przykładu. Zobaczmy zatem, czy teoria pokryje się z rzeczywistością! Dodam także, że wybór systemu bezzałogowego na omawiany przykład, nie był przypadkowy – w zasadzie to on zainspirował mnie wcześniej do rozważań teoretycznych na temat trendów.

System Pszczoła.

BSL Pszczoła, fot. Optimum

BSL Pszczoła, fot. Optimum

Na wstępie podkreślmy, że jest to system dedykowany siłom zbrojnym i jest całkowicie polskiej produkcji! System jest opracowywany przez dwie doświadczone i współpracujące ze sobą od lipca 2014 roku  firmy, tj. Optimum sp.j. oraz WB Electronics S.A.. Współpraca obejmuje zakres wdrożenia i produkcji dronów oraz ich wyposażenia, w tym także uzbrojenia. (Tak! To nie pomyłka – odnośnie uzbrojenia. System pszczoła, to m.in. drony uderzeniowe. O czym dalej.)

System Pszczoła, to drony klasy mikro (klasyfikacja NATO’wska, określająca m.in. wagę bezzałogowca do 5kg), typu VTOL (pionowzloty). Pojedynczy zestaw to 6 dronów – 2 obserwacyjno-rozpoznawcze oraz 4 uderzeniowe. System powstał na potrzeby wojska na poziomie plutonu. W szczególe dedykowany jest piechocie zmotoryzowanej, chociażby z uwagi na jego obsługę oraz zakres możliwości plutonu. Transport 1 zestawu systemu Pszczoła ma zapewniać co najmniej 2 transportery (t.j. KTO Rosomak czy HMMWV), które przewoziłyby po 3 kontenery startowe z bezzałogowcami. System jest tak skonstruowany, że można go w całości obsługiwać z wnętrza transportera. Kontenery transportowe są wielofunkcyjne. Po automatycznym otwarciu, służą także jako pole do startu i lądowania dla BSL’a. Po powrocie drona, potrafią się także automatycznie zamknąć. Można je także przenosić ręcznie, np gdy zajdzie potrzeba startu dronów z innego miejsca, np niedostępnego dla transportera.

BSL Pszczoła w kontenerach na transporterze, fot. Optimum

BSL Pszczoła w kontenerach na transporterze, fot. Optimum

Same zaś drony, w momencie startu i lądowania (lądowanie tylko obserwacyjnych), są na autopilocie, t.j. wykonują te czynności autonomicznie (w szczególnych sytuacjach można obsłużyć je także ręcznie, bez autopilota). W odróżnieniu do  obserwacyjnych, drony uderzeniowe jednak nie wracają do kontenera. Ulegają zniszczeniu atakując cel niczym Kamikadze. Jeśli misja się z jakichś powodów nie powiedzie, uruchamia się procedura autodestrukcji i dron mimo wszystko ulega także zniszczeniu. Właściwy etap lotu może być także zrealizowany dwojako, w trybie ręcznym, lub automatycznym po podaniu współrzędnych celu. Do zniszczenia celu (nieopancerzonego) stosowana będzie kierunkowa głowica odłamkowa.

Dzięki dronom obserwacyjnym, pluton może uzyskać obraz „wroga” w świetle widzialnym oraz w termowizji, z wysokości do kilkuset metrów, z zasięgiem do ok 2km. Na poziomie plutonu, który działa w dość ograniczonym rejonie, jest to całkowicie wystarczalne, sam zaś dron, powyżej 100m, jest praktycznie niewidzialny i niesłyszalny. Cele wykryte w misji rozpoznawczej mogą być niszczone etatowymi środkami ogniowymi plutonu lub dronami uderzeniowymi.

Pszczoła / Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego - 2014r, fot: Optimum

Pszczoła / Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego – 2014r, fot: Optimum

Pszczoła / Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego - 2014r, fot: Optimum

Pszczoła / Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego – 2014r, fot: Optimum

Pszczoła prezentowana była w zeszłym roku na targach „Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego”, w Kielcach. Widać po załączonych powyżej zdjęciach, że jej obecna postać jest nieco już zmodyfikowana. W tym roku, XXIII już edycja MSPO, odbędzie się we wrześniu – od 1.09 do 4.09 2015r.

Dlaczego drony uderzeniowe są jednorazowe?

Na pozór, wydaje się to mało racjonalne. Jednak jak przekonują inżynierowie z Optimum, jest to rozwiązanie przemyślane, celowe i bezpieczne (co jest szczególnie ważne na polu walki).

Drony uderzeniowe uzbrajają się automatycznie już w powietrzu, po pewnym czasie od startu. Zatem powrót takiego drona, który nie zrealizowałby misji, byłby obarczony dużym ryzykiem. Lądowanie obok startu jest najtrudniejszą procedurą i nawet mimo zautomatyzowania tego procesu, nie można być w stu procentach pewnym, że wszystko pójdzie zgodnie z planem, w szczególności w warunkach bojowych. Ryzyko, że dron uderzeniowy, mógłby przy lądowaniu np. nie trafić w kontener, jakkolwiek niewielkie, jest zupełnie nieakceptowane, stąd też decyzja, że drony uderzeniowe są jednorazowego użytku – jeżeli dowódca plutonu już po starcie drona podejmie decyzję o zaniechaniu jego użycia, ulega on autodestrukcji. //Optimum

BSL Pszczoła, fot. Optimum

BSL Pszczoła, fot. Optimum

Wydawać się też może, że uśmiercanie sprawnego drona, to rozwiązanie także mało ekonomiczne, bo przecież z łatwością dron uderzeniowy mógłby np zrzucać ładunek i wracać już do kontenera w stanie nieuzbrojonym. Jednak i na to pytanie także uzyskałem odpowiedź z Optimum:

Co do możliwości zrzutu ładunku, rozważaliśmy takie rozwiązanie, jednak wydaje się ono nieefektywne – z samego założenia takiej metody, ładunek musiałby być zrzucony z góry, w rejonie celu – trudno byłoby go więc użyć w terenie leśnym czy zurbanizowanym, byłby też niewiele bardziej precyzyjny niż pocisk wystrzelony z etatowych środków ogniowych plutonu. Wykorzystanie do ataku całego drona umożliwia natomiast bardzo precyzyjne, niemalże chirurgiczne trafienie w cel – operator posiada kontrolę nad kierunkiem lotu ładunku do samego momentu jego wybuchu. //Optimum

BSL Pszczoła podczas testów, fot. Optimum

BSL Pszczoła podczas testów, fot. Optimum

Warto także dodać, iż WB Electronics, ma jeszcze jeden dron w zanadrzu, który wykazuje samobójcze skłonności niczym Kamikadze – jest nim Warmate. Z innych przykładów; w Iranie trwają prace nad Yasirem – także dron jednorazowy, o „nieco” większej sile rażenia.

Modułowość.

System Pszczoła tak naprawdę składa się z 2 różnych typów dronów. Z większego BSL’a, opartego na platformie Virtus produkowanej przez WB Electronics, dedykowanego do głowic obserwacyjno-zwiadowczych oraz z mniejszego, produkcji Optimum – dedykowanego do głowic uderzeniowych.

BSL Virtus firmy WB Electronics - fot. Optimum

BSL Virtus firmy WB Electronics – fot. Optimum

Dwa różne bezzałogowce, różne głowice…

Wydaje się, że przez powyższe, system jest nazbyt skomplikowany, wręcz mało spójny. Nic jednak bardziej mylnego, ponieważ dzięki modułowej budowie obu dronów i jednolitym mocowaniom głowic zastosowanych w tychże dronach, z powodzeniem można zamiennie stosować np głowicę uderzeniową w dronie obserwacyjnym (jeśli zajdzie potrzeba) lub głowicę obserwacyjną w dronie uderzeniowym.

Przykładowy scenariusz: wysłano na misję dwa drony z zestawu Pszczoła  z głowicami do obserwacji dziennej, zachodzi nagle potrzeba, aby wysłać także drona z głowicą do obserwacji w podczerwieni. A pozostały nam tylko 4 drony uderzeniowe. W tym momencie czas nie jest naszym przyjacielem. Przekładamy zatem szybko głowicę z właściwą optyką do drona uderzeniowego. Tym samym spokojnie możemy kontynuować misję.

BSL Virtus firmy WB Electronics, fot. M.Dura / defense24.pl

BSL Virtus firmy WB Electronics, fot. M.Dura / defense24.pl

Różnica konstrukcyjna głównie wynika ze względów ekonomicznych. Dron uderzeniowy, jako, że jest jednorazowy i nie musi „długo” utrzymywać się w powietrzu, może mieć zwyczajnie słabsze parametry, tańsze i mniejsze części – w związku z powyższym – dron uderzeniowy to zminiaturyzowana, ekonomiczna wersja drona obserwacyjnego. Oba są jednak kompatybilne z obsługiwanym systemem i z obsługiwanymi głowicami różnego typu (jednym z kluczowych elementów współpracy w.w. firm jest właśnie standaryzacja uchwytów głowic).

Technicznie

Dron uderzeniowy:

  • Rodzaj jednostki: wielowirnikowiec
  • Rodzaj napędu: elektryczny
  • Ilość wirników: 4
  • Całkowita masa platformy nośnej: 1,3 kg
  • Zasięg operacyjny: 2 km
  • Czas lotu: 30 minut
  • Prędkość lotu: 16 m/s
  • Maksymalna prędkość wiatru podczas lotu: 10 m/s
  • Średnica (bez wirników): 510 mm
  • Głowice: rozpoznawcza, uderzeniowa

Dron obserwacyjny (Virtus):

  • Rodzaj jednostki: wielowirnikowiec
  • Rodzaj napędu: elektryczny
  • Ilość wirników: 4
  • Całkowita masa platformy nośnej: 5 kg
  • Zasięg operacyjny: 2 km
  • Czas lotu: 40 minut
  • Prędkość lotu: 11 m/s
  • Pułap maksymalny – 3000 m n.p.m.
  • Dokładność określenia współrzędnych  celu – 25 m
  • Głowice: rozpoznawcza, uderzeniowa
BSL Pszczoła podczas testów, fot. Optimum

BSL Pszczoła podczas testów, fot. Optimum

Przyszłość.

W systemie Pszczoła, dyskusyjna może być co najwyżej siła rażenia ładunku wybuchowego głowicy uderzeniowej. Bo jakby nie było – dość mały dron nie jest w stanie przenieść nic większego od siebie. Ładunek Pszczoły to tylko 0,7 kg. Ale wyobraźmy sobie sytuację, kiedy to drony te będą w stanie, w razie potrzeby, atakować rojem, komunikując się między sobą, niemal jak drapieżniki? Przy jednym zestawie, atakujące 4 drony uderzeniowe jednocześnie, to już nie 0,7kg materiałów wybuchowych, a 2,8kg, a taka ilość potrafi zrobić już niezłą dziurę w ziemi. Duża ilość mikro dronów atakujących z różnych stron, może być w wielu sytuacjach dużo bardziej efektywna, niż nie jednego drona o dużej sile rażenia.

Reasumując…

Na przykładzie systemu Pszczoła, widać jak na dłoni, że nawet w BSL’ach klasy micro drzemie ogromny potencjał. Jeśli są dodatkowo modułowe – eksploatacja takich maszyn jest nie tylko łatwiejsza i wygodniejsza, ale też i tańsza – co jest w zasadzie bardzo istotne. Drony modułowe są też bardziej niezawodne i bardziej funkcjonalne. A dzięki wspólnym, standaryzowanym elementom, takim jak chociażby uchwyty pod głowice różnego typu, pojedyncze, różne co do typu drony, mogą mieć dużo szersze zastosowanie. Sama zaś Pszczoła łączy w sobie pewne cechy, dzięki którym wykorzystanie tego systemu może być dużo dalej idące, niż tylko wojskowe. Dotychczas drony uderzeniowe kojarzyły się też ewidentnie z maszynami wielotonowymi wielkości sporego samolotu za setki milionów $. Pszczoła dość radykalnie zmienia ten pogląd.

Co ciekawe, modułowość to wcale nie domena tylko mikro dronów. Z powodzeniem stosowana jest także i w największych bezzałogowcach, m.in.  klasy MALE, czy też w mini śmigłowcach, m.in. TANAN (projekt Airbus Defence and Space oraz DCNS).

Modułowość, to oczywista przyszłość. Wygląda też na to, że polska pszczoła sieje jeszcze większe zniszczenia, niż afrykańska. 🙂

Na koniec prezentacja wideo:


źródło: Optimum, WB, D24

Artykuły podobne

  • Dostawa pierwszych elementów wchodzących w skład bezzałogowego systemu poszukiwawczo-uderzeniowego GLADIUS na potrzeby 18 Pułku Artylerii

    15 grudnia br. rzecznik prasowy Agencji Uzbrojenia, tj. Krzysztof Płatek poinformowała, że Grupa WB dostarczyła do 18. Pułku Artylerii z Nowej Dęby pierwsze elementy wchodzące w skład bezzałogowego systemu poszukiwawczo-uderzeniowego Gladius. W szczególe są to dwie wyrzutnie BSP oraz dwa treningowe bezzałogowe statki powietrzne. Powyższe dostawy stanowią efekt realizacji umowy na dostawę bezzałogowych systemów poszukiwawczo-uderzeniowych GLADIUS, która została zawarta 6 maja […]

  • Wojna na Ukrainie wyznacza nowe trendy. Zrzutki na drony bojowe stają się powszechne.

    W czasie wojny można pomagać na bardzo wiele sposobów. Można bez problemu wspierać cele małe, jednostkowe, ale również i te duże, a nawet militarne. Do tych ostatnich z całą pewnością wpisują się zrzutki na tureckie Bayraktary oraz polskie drony Warmate. Bayraktary Owych tureckich dronów bojowych chyba nikomu przedstawiać specjalnie nie trzeba… Wsławiły się w trakcie […]

  • Zawody akademickich konstruktorów bezzałogowców w Lakeland na Florydzie – SAE Aerodesign East. Mamy 2 polskie zespoły!

    SAE Aerodesign to nieoficjalne mistrzostwa młodych konstruktorów bezzałogowców (w szczególe, to studenci uczelni technicznych z całego świata). Zawody mają charakter cykliczny – coroczny. Głównym organizatorem Aerodesign jest Stowarzyszenie Inżynierów Transportu (Society of Automotive Engineers – SAE). Zawody odbywają się w Stanach Zjednoczonych (edycja WEST i EAST) oraz w Brazylii. Wszakże regulamin mistrzostw jest corocznie celowo […]

  • Kto dostarczy Orliki i Wizjery dla Polskich Sił Zbrojnych?

    Na zapytanie ofertowe Inspektoratu Uzbrojenia, (o którym pisałem w styczniu tego roku), związane z postępowaniem na dostawę BSP klasy taktycznej krótkiego zasięgu („ORLIK”) oraz BSP klasy mini („WIZJER”) odpowiedziało 5 chętnych! Konsorcjum: Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. w Warszawie (lider konsorcjum), PIT-RADWAR S.A. w Warszawie, Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 w Bydgoszczy, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych […]

Adam Kajko
redaktor InfoDron'a.

Przede wszystkim tata swoich dzieci. W kręgu zainteresowań m.in. nowe technologie, robotyka, bezzałogowece, militaria, IT, AI, nieco polityka. Z bardziej przyziemnych: akwarystyka i ogród. Jestem otwarty na współpracę.

Pinterest

Zapisz się do newslettera!

* Na podany email wysyłane będą skrócone informacje o nowych artykułach. Podany email nie będzie w żaden inny sposób używany - tylko i wyłącznie newsletter (z którego w każdej chwili można zrezygnować).